Op zaterdag 3 september 2022 werd op de Hiswa te Water de kennissessie ‘Vaarrecreatie & Energietransitie (n)iets voor jou?’ georganiseerd. De vertegenwoordigers van Toerzeilers, Wadvaarders, het Verbond Nederlandse Motorbootsport, het Watersportverbond met al z’n leden en het Friese SEFFF hadden drie sprekers uitgenodigd, die de HISWA-bezoekers de laatste ontwikkelingen lieten zien. De gehele kennissessie is opgenomen en hieronder terug te luisteren.
Presentaties
Duurzamer brandstof
De eerste presentatie werd gegeven door Marinus van Sijdenborgh, redacteur van Zeilen. Hij heeft zich verdiept in verschillende soorten, met name duurzamere brandstof. Hij signaleert dat biodiesel goed klinkt, maar dat echte doorbraak voorlopig lijkt uit te blijven. Hardnekkige berichten over motorklachten helpen daar niet bij. We zien nu de opkomst van synthetische diesels. GTL is daar een van, maar gemaakt uit aardgas en daarmee nog steeds fossiel. HVO, Hydrotreated Vegetable Oil zou het moeten gaan doen: uit (deels gerecyclede) dierlijke en plantaardige vetten. Ook hierbij zijn er nog wel vragen over effecten op slangen en afsluitingen, maar motorbouwers als Volvo Penta en Yanmar durven het al aan te bevelen. Deze variant is wel 20% duurder dan gewone diesel. Dat lijkt voor zeilende kleingebruikers niet zo ingrijpend, voor motorboot schippers met meer verbruik is het natuurlijk wel een punt. Maar daarvoor heeft Marinus een ander advies: Op 70% van de rompsnelheid verbruikt onze dieselmotor, met gewoon, bio of HVO, gemiddeld maar liefst zo’n 70% minder dan op die rompsnelheid. Dat is directe winst, voor de schipper en het milieu! Bekijk de slides van de presentatie van Marinus van Sijdenborgh: Duurzamer brandstof.
Elektrificatie op komst?
Een rondje op de Hiswa te Water 2022 laat zien dat elektrisch varen in de lift zit. Het aantal boten met diesel-hybride of volledig elektrische aandrijving is enorm.
Martin Schaap van De Stille Boot geeft in zijn presentatie ‘Elektrisch varen’ een overzicht van de ontwikkelingen. Kleine nieuwbouw motorboten, vaak sloepen, met een inboard diesel lijken de uitzondering te worden. Alleen als de actieradius of de snelheid echt doorslaggevend zijn blijft de diesel favoriet. Grotere nieuwbouw motorboten, met ruimte in de machinekamer voor een aparte generator worden steeds vaker aangeboden met een hybride aandrijving. De generator loopt daarbij voorlopig nog wel steeds op diesel. Op kleinere zeilboten is de elektrische buitenboordmotor al druk bezig de markt te veroveren. Maar ook in de nieuwbouw van grotere zeiljachten breekt de elektrificatie door. Voor de bestaande vloot is het voorlopig nog een heel ander verhaal. De mogelijkheden aan boord zijn beperkter, de kosten relatief hoog en de ”terugverdientijd” gezien de leeftijd van de boot (en de schipper) soms te kort. Bouwers zullen niet gauw een type-brede, betaalbare refit aanbieden, dus hier is de eigenaar zelf aan zet. Maar er zijn er meer en meer die het overwegen en die het doen.
En dan: waterstof?
Cees van Bladel, vroeger olympisch zeiler en nu voortrekker van H2 Coach Boat weet alles van waterstof toepassingen aan boord. Een nu nog kleine wereld, met interessante samenwerkende partijen als TU Delft en ook de overheid, met een gemeenschappelijk doel: elektrisch varen met een bruikbare en betaalbare waterstof aangedreven generator. En dat natuurlijk met groene waterstof. Daarmee komt de inzet van waterstof in de vaarrecreatie wel degelijk in beeld. Vlak na de Hiswa te Water kwamen de resultaten binnen van een opmerkelijke ontwikkeling: waterstof in poedervorm. Het klinkt heel futuristisch, maar zou een aantal serieuze problemen op kunnen lossen. Ook hier lijkt een duidelijke versnelling mogelijk. Bekijk de presentatie van Cees van Bladel.
Uitdaging
Jan Röben, voorzitter van het Netwerk Waterrecreatie en gespreksleider tijdens de kennissessie blikt tevreden terug: “De presentaties tijdens de Hiswa te Water waren ook interessant omdat ze waren opgezet door zeilers en motorbootvaarders zelf. Niet de industrie, niet de overheid, maar wij zelf. We nemen kortom de uitdaging aan!”
