Bezoekers van de Margje- en Tsjûkepôlle op de Tsjûkemar kunnen voortaan gebruik maken van een Natuerhúske. Het tentvormige húske – het Friese woord voor wc én een klein huisje – is een toilethuisje dat autonoom plaatsbaar is in de buitenruimte. De Marrekrite heeft de wc’s op de eilanden geplaatst.
Om natuur- en recreatiegebieden gastvrijer te maken en schoner te houden, is het Natuerhúske ontwikkeld. Het functioneert zonder water, stroom, riolering en chemicaliën. De oplossing schuilt in compostering: door slimme beluchting in het ontwerp, kunnen de vloeibare en vaste ontlasting op een natuurlijke manier verdrogen in een compostbak onder het toilet. Dat proces wordt versterkt door zonnewarmte, die via de matzwarte achterzijde van het huisje extra wordt benut. Het effect is een reukloze compost.
Bewezen nut en noodzaak van een toiletvoorziening
Nut en noodzaak van een goed onderhouden toiletvoorziening zijn bewezen door tevreden recreanten op de Margjepôlle in de Tsjûkemar waar sinds 2018 het Driuwende Húske ligt, een initiatief van de Marrekrite. Daarbij ging het om een pilot waarbij een toiletvoorziening werd gecombineerd met een vuilwateropvangsysteem voor boten.
Inzet voor leefbaarheid
Nu de pilot was afgelopen, dreigde de Margjepôlle zonder toiletvoorziening komen te zitten. De Club van Aanjagers van de Tsjûkemar ondernam actie. Zij maakt zich sterk voor de leefbaarheid van de Tsjûkemar regio. Het schoonhouden van de eilanden, maar ook het faciliteren van recreanten zonder opvangsysteem aan boord, zoals sloepen, open zeilboten, kano’s en dergelijke is hiervoor van belang.
Het tentvormige húske als oplossing
Samen met de Marrekrite en gemeente De Fryske Marren is voor dit jaar een oplossing gevonden in het plaatsen van Natuerhúskes op zowel de Margjepôlle als de Tsjûkepolle. Een ontwerp van architect Nynke-Rixt Jukema en technisch bouwdirecteur Johannes de Haan. Zij ontwikkelden in Heerenveen het tentvormige húske. Beide toiletvoorzieningen worden regelmatig schoongemaakt en onderhouden.
Mogelijk permanente oplossing
Vanaf donderdag 08 juni 2023 zijn de Natuerhúskes in gebruik, het resultaat van een samenwerking tussen partijen die hetzelfde willen. Eind van het jaar wordt bekend of dit succesvol was en een permanente voorziening wordt op de eilanden.
© foto boven: Dian Kors
