In 2023 voldeed zo’n 5% van alle zwemwaterlocaties in Nederland niet aan de EU-normen. Volgens de richtlijnen moet 100% van alle zwemlocaties op het niveau “aanvaardbaar” zijn om aan de norm te voldoen.
Nederland telt circa 700 zwemwaterlocaties. Het Compendium voor de Leefomgeving (CLO) geeft aan dat 95,1% van de zoetwaterlocaties (binnenwateren) en zo’n 100% van de zoutwaterlocaties (kustwateren) aan de minimale kwaliteitseisen voldoen.
Vier kwaliteitsklassen
De richtlijn gaat uit van vier kwaliteitsklassen zwemwater: uitstekend, goed, aanvaardbaar en slecht. Alle zwemwaterlocaties moeten minimaal ‘aanvaardbaar’ zijn volgens de Europese richtlijnen.
In Nederland voldoet 72,3% van de zwemlocaties aan de hoogste categorie (uitstekend). Dit is een stuk lager dan het Europese gemiddelde; dit lag in 2023 op 85,4%. Daarmee eindigt Nederland in de laatste 8 van Europa. Cyprus en Oostenrijk scoren het hoogste op dit gebied.
Infographic via briefing van European Environment Agency – ter verduidelijking is Nederland oranje gekleurd.
Blauwalgen
Tijdens het zwemseizoen (mei tot en met september) wordt tweewekelijks de waterkwaliteit op alle officiële zwemwaterlocaties gemeten. Ieder jaar komt het voor dat er een zwemverbod komt op locaties in verband met de bloei van blauwalgen. Hiervoor zijn in de Europese regelgeving geen normen opgenomen.
In een rapport van Stowa uit 2020 wordt aanbevolen om nieuwe technieken te gebruiken om het gezondheidsrisico beter in te schatten. Niet alle blauwalgen zijn namelijk toxisch. Door de huidige analysetechnieken zou er een overschatting zijn van het risico voor zwemmers.
Blauwe Vlag
In aanvulling op de Europese zwemwaterrichtlijn is er de Blauwe Vlag om zwemlocaties langs de kust te onderscheiden met een uitstekende zwemwaterkwaliteit. Nederland telt op dit moment 200 stranden en jachthavens die deelnemen. De Blauwe Vlag is een initiatief van de FEE (Foundation for Environmental Education) om veiligheid en hygiëne aan de Europese kusten te stimuleren. De Blauwe Vlag stelt onder andere hoge eisen aan de kwaliteit van het zwemwater op de stranden.
Actuele informatie over de waterkwaliteit is te vinden op zwemwater.nl.
© Foto boven: Rijkswaterstaat
